
KINSHA, CONGO – Nyuma y’uko Congo Kinshasa ibonye amajwi 151 kuri 97 yasabwaga maze igatsindira icyicyaro mu kanama k’umuryango w’abibumbye gashinzwe uburenganzira bwa kiremwa muntu, Ministre Justin Bitakwira ushinzwe iterambere ry’abaturage mu byaro (Ministre du Développement Rural) akaba ahagarariye by’agateganyo ministre w’uburenganzira bwa kiremwa muntu.
Mukiganiro yagiranye n’abanyamakuru ku munsi w’ejo nakabiri i Kinshasa, Nyakubahwa Ministre Bitakwira yasabyeko amashirahamwe yose (ONG) ko Congo yatorerwa kuri uwo mwanya yakurwaho kuko asanga ko ayo mashiramwe arwanya inyungu za Congo, yagize ati:
Umuntu kuberako hari abakwishuye amafaranga arahaguruka akava Ikinshasa akajya Newyork cangwe Igeneve gusa ngo ajye kwigaragambza ngo Congo idatorwa, none ko twatowe muzajyahe? – ministre Peter Bitakwira –
Ibi byabaye nyuma yuko igihugu cya Congo yatorewe kuba umunyamuryango w’akanama k’umuryango w’abibumbye hamwe gashinzwe uburenganzira bwa kiremwa muntu kuminsi 16 /10/ 2017 itorwa n’abanyamuryango 151 kuri 193.
Intego n’imiterere y’akanama k’uburenzira bwa muntu.
Aka kanama kashizweho n’inteko rusange ya ONU kuminsi 15/03/2006, kagizwe n’ibihugu 47 bitorerwa kuyobora imyaka 3. Inshingano ni ukurinda no guteza imbere uburenganzira bwa kiremwa muntu.
Ku minsi 12/10/2017, amashirahamwe y’igenga asaga 157 yo muri Congo yari yasabye abanyamuryango ba ONU kutemera ubusabe (La Candidature) bwa Congo, ati:
Gutora Congo n’ikimenyetso kibi ku igihugu kikiri kure mukuba caba intangarugero mukwubahiriza uburenganzira bwa muntu. – Amashirahamwe –
Philippe, umuvugizi wa Human Rights Watch yamaganye itorwa rya Congo muri kano kanama. ati: Birababaje kubona Congo yinjira mukanama.
Tegera Amajwi:
Peter, BITAKWIRA, Avuga
Peter, BITAKWIRA, Avuga
Leta zunze ubumwe z’amerika nazo zamaganye gutorwa kwa Congo, Nikki Haley uyihagarariye ONU yavuze ko gutora Congo bigaragaza uburyo aka kanama katakaje icyizere. Uhagarariye ubwongereza muri ONU, Matthew Rycroft nawe yavuze ko guhitamwo Congo ari ibintu bibabaje. Marie Ange Mushobekwa, ministre ushinzwe uburenganzira bwa kiremwa muntu we yavuzeko ibihugu byose bigize akanama atari intangarugero mu kwubahiriza uburenganzira bwa kiremwa muntu. Yagize ati:
Igihe amashirahamwe nka LUCHA akora, tukagira amashaka ya politike arenga 600, ama radio 300, ama televiziyo arenga 60 mu gihugu; ndatekereza ko bikwiriye ko tugira icyicyaro mu kanama ka ONU gashinzwe uburenganzira bwa kiremwa muntu.
Lambert Mendé umuvugizi wa Leta ya Congo we yavuze ko gutora Congo ari ikimenyetso cy’ubumwe, naho uhagaririye Leta zunze ubumwe z’Amerika yari akwiriye gusura Congo aho guhora yishingiriza ku abanyamakuru n’abaharanira uburenganzira bwa kiremwa muntu.
